معجزه امری است خارق العاده که به خیر و سعادت فرا می خواند و با ادّعای پیامبر به قصد اظهارِ صداقتِ مدّعیِ پیامبری از جانبِ خداوند مقرون است؛ یا امری است خارق العاده، مقرون به تحدّی و بدون معارضه . خرق عادت آن است که مردم با امری آشنا و به آن عادت کرده اند ولی معجزه خارج عادت آنها رخ می دهد و در عین حال از جنس آن است. جادوگری عادت قوم موسی بوده است و موسی جادویی فراتر از جادوی آنان می آورد.عادت قوم عیسی پزشکی بوده است و عیسی آنان را در مهارتی که داشتند ناتوان ساخت. فصاحت و بلاغت هنر اعراب بوده است و عربها در شیوایی گفتار و سخنوری و ستیزه گری هنگام دشمنی سرآمد بودند، اما قرآن این مهارت را نقض و خرق عادت نمود و در عین حال به زبان آنان و سنّت های سخنوری آنان نازل شد.

رابطۀ بین یک امّت و معجزه از دو جهت تعیین می گردد: وضعیت امّت و زمان معجزه.از نظر وضعیت باید گفت که معجزه های پیش از قرآن، همگی حسی بوده و با وضع ملتها تناسب داشته است.اما معجزه امت عرب، به خاطر هوش و درکشان، عقلی بوده است.از حیث زبان هم این معجزه عقلانی است. طبیعت اعجاز قرآن با جاودانگی و ماندگاری تناسب دارد.دیگر ویژگی قرآن این است که عموم اعراب زمان پیغمبر(ص)، ویژگی خاص قرآن را دریافته اند که معجزه آن همان واژگانی است که مدلول آن را می شناسند و با مفهوم آن دادوستد دارند؛ و اعجاز راز پنهان آن واژگان است که خردها به آن هدایت می شوند و بصیرت بر آن آگاه می گردند.